Cilt grefti ve flep cerrahisi, el cerrahisinde deri, doku ve estetik kayıpların onarımı için kullanılan iki temel rekonstrüktif cerrahi yöntemdir. Bu yöntemler, özellikle yanıklar, travmalar, tümör çıkarımı sonrası oluşan doku kayıpları gibi durumlarda uygulanır.


🧬 1. Cilt Grefti (Skin Graft)

Tanım:

Cilt grefti, vücudun bir bölgesinden alınan sadece deri dokusunun, hasarlı başka bir bölgeye nakledilmesi işlemidir.

🧩 Greft Türleri:

  • Split-thickness (kısmi kalınlıkta greft): Derinin üst tabakaları alınır.

    • Avantaj: Daha hızlı iyileşir, daha geniş alanlara uygulanabilir.

  • Full-thickness (tam kalınlıkta greft): Derinin tüm katmanları alınır.

    • Avantaj: Daha iyi estetik sonuçlar, dayanıklıdır.

📍 Greftin Alındığı Bölgeler:

  • Uyluk

  • Kalça

  • Karın gibi gizli kalan bölgeler

💡 Kullanım Alanları:

  • Yanık sonrası deri kayıpları

  • Tümör çıkarımı sonrası açık alanlar

  • Travma sonrası iyileşmeyen yaralar

🔍 Dikkat Edilmesi Gerekenler:

  • Greftin yerleşeceği bölgede kan dolaşımı yeterli olmalı.

  • Greftin tutup tutmadığı ilk 3-5 günde belli olur.

  • Tutmazsa yeniden greft gerekebilir.


🧬 2. Flep Cerrahisi (Flep Nakli)

Tanım:

Flep, ciltle birlikte altındaki yağ, kas, damar, sinir gibi canlı dokuların bir arada başka bir bölgeye taşınmasıdır. Greften farkı, kendi damar yapısıyla birlikte taşınmasıdır.

🔄 Flep Türleri:

  • Lokal flep: Aynı bölgeden komşu dokular çevrilir.

  • Bölgesel flep: Yakın bir bölgeden taşınır.

  • Serbest flep: Vücudun tamamen farklı bir yerinden mikrocerrahiyle damarları birleştirilerek taşınır.

📍 Kullanım Alanları:

  • Kemik, tendon veya damar gibi yapıların açıkta kaldığı ciddi yaralanmalar

  • Derin yanıklar

  • Kanser sonrası geniş doku eksiklikleri

  • Parmak ya da elin yeniden oluşturulması

🧠 Avantajları:

  • Daha dayanıklı, sağlam ve kalın bir örtü sağlar.

  • Damar yapısı sayesinde canlı kalma ihtimali daha yüksektir.

  • Duyu veya kas fonksiyonu kazandırılabilir (örneğin sinirli veya kaslı flepler).


🤒 Greft ve Flep Sonrası İyileşme Süreci

  • Greft: 7–14 gün içinde tutarsa iyileşir.

  • Flep: Daha uzun süre takip ve bakım gerekir (3–6 hafta veya daha fazla).

  • Fizik tedavi, özellikle elde yapılan cerrahilerde, hareket kabiliyetinin korunması için şarttır.

  • Enfeksiyon, tutmama, renk farkı gibi komplikasyonlar izlenebilir.


⚖️ Greft mi Flep mi?

Durum Tercih Edilen Yöntem
Yüzeysel doku kaybı Cilt grefti
Derin, kemik-tendon açıkta Flep cerrahisi
Estetik öncelikli bölgeler Full-thickness greft / flep
Damar hasarı olan bölge Serbest flep (mikrocerrahi)